Δευτέρα 29 Νοεμβρίου 2010

"Στραγγαλίζονται" οι εργολήπτες μικρών έργων της Βόρειας Ελλάδας

Υπολειτουργούν ή αναστέλλουν την λειτουργία τους, εκατοντάδες εργοληπτικές κατασκευαστικές επιχειρήσεις δημόσιων έργων στην Κεντρική Μακεδονία, λόγω αδυναμίας είσπραξης των οφειλομένων από εκτελεσμένες εργασίες, καθώς και από έλλειψη νέων δημοπρατήσεων, ενώ οι τράπεζες αρνούνται να τους χορηγήσουν την απαιτούμενη ρευστότητα.

Συγκεκριμένα τα περισσότερα χρηματοδοτικά προγράμματα, μικρομεσαίων έργων, έχουν σταματήσει την εκταμίευση χρημάτων, για την αποπληρωμή εκτελεσμένων εργασιών, από το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ενώ στα έργα των ΟΤΑ, οι καθυστερήσεις είναι πολύ μεγαλύτερες και κατά περίπτωση φθάνουν τα 5 και 6 έτη.
Ο «Θησέας», πρόγραμμα χρηματοδότησης έργων ΟΤΑ, έχει σταματήσει να εξοφλεί από αρχές Ιουνίου.
από τις 4 δόσεις ΣΑΤΑ (Συλλογική Απόφαση Τοπικής Αυτοδιοίκησης), που χρηματοδοτεί επίσης έργα ΟΤΑ, έχει εκταμιευθεί μόνο η 1η δόση και προκαταβολή της 2ης .
Η χρηματοδότηση της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης βρίσκεται στο 10% σε σχέση με το 2009 (σύμφωνα με τον Νομάρχη Θεσσαλονίκης 2.000.000€ έναντι 20.000.000€) και τελεί σε αδυναμία πληρωμής των έργων.
Το πρόγραμμα «σχολικής στέγης» έχει επίσης διακόψει τις εκταμιεύσεις, σχεδόν όλο το 2010.
Ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων (ΟΣΚ) έχει σταματήσει να πληρώνει από το 1ο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (ΓΓΑ) έχει επίσης αναστείλει τις πληρωμές σχεδόν όλο το 2010.
Τα έργα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας που χρηματοδοτούνται από ΣΑΕ (κωδικούς) του ΥΠΟΜΕΔΙ, επίσης είναι απλήρωτα από αρχές του έτους.
Τα έργα διάφορων Υπουργείων, όπως υγείας, αγροτικής ανάπτυξης κλπ, υποχρηματοδοτούνται επίσης από αρχές του έτους.
Τα έργα των ΟΤΑ που χρηματοδοτούνται από ίδιους πόρους, είναι απλήρωτα πάνω από ένα χρόνο και κατά περίπτωση οι οφειλές ανάγονται σε 5 με 6 έτη πίσω.
Φωτεινές εξαιρέσεις έργων που χρηματοδοτούνται, αποτελούν:
Μικρό τμήμα των έργων του ΕΣΠΑ,
Τα έργα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας που χρηματοδοτούνται από ΣΑΕ (κωδικούς) του ΠΔΕ (Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων)
Και τρείς – τέσσερεις ΟΤΑ, που έχουν την τύχη να έχουν δικά τους αυξημένα έσοδα, ή αυξημένο αποθεματικό, όπως της Καλαμαριάς, Θέρμης, Συκεών κλπ.
Στατιστικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι μόλις το 5% των έργων έχουν «ικανοποιητική» χρηματοδότηση, ώστε να εξελίσσονται ομαλά. Ενώ οι δημοπρατήσεις νέων έργων εντός του τρέχοντος έτους είναι ελάχιστες, περίπου στο 20% - 30% παρελθόντων ετών και κανείς δεν γνωρίζει αν θα υλοποιηθούν και αποπληρωθούν ποτέ.
Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι, οι ανάδοχοι διακόπτουν τις εργασίες, λόγω ανεξόφλητων απαιτήσεων, στρέφονται δικαστικά κατά των Φορέων για είσπραξη του κεφαλαίου και τόκων υπερημερίας και καταφεύγουν στις τράπεζες για να «προεξοφλήσουν» τις απαιτήσεις τους, ώστε να αποκτήσουν την ελάχιστη απαιτούμενη ρευστότητα για να αντιμετωπίσουν τις υποχρεώσεις τους.
Εκεί συνεχίζεται το θέατρο του παραλόγου, όπου οι τράπεζες που λειτουργούν χάρη στις εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου, αρνούνται να χρηματοδοτήσουν («προεξοφλήσουν») τις υποχρεώσεις του Δημοσίου, θεωρώντας τις απαιτήσεις από το Κράτος ούτε λίγο ούτε πολύ … επισφαλείς!! (εν ολίγοις ότι δεν θα πληρωθούν ποτέ!!!) και απαιτούν από τον ανάδοχο, επιπρόσθετες προσημειώσεις ακινήτων και μάλιστα σε εξευτελιστικές αποτιμήσεις.
Ο «τυχερός» ανάδοχος προκειμένου να φθάσει σε αυτό το σημείο, έχει εκδώσει προ πολλού το απαραίτητο Τιμολόγιο Έργου (για τις πιστοποιημένες εργασίες), έχει πληρώσει στο Κράτος την προκαταβολή φόρου και τις διάφορες κρατήσεις (περίπου 4%), επίσης έχει πληρώσει τον ΦΠΑ (23%), τις υποχρεώσεις του για τα οικοδομικά ένσημα προς το ΙΚΑ (περίπου 9%), δηλαδή συνολικά 35% επί του ποσού που έχει λαμβάνειν, ενώ αν έχει την ατυχία να του οφείλονται από παρελθόντα έτη, έχει ήδη πληρώσει στο Ελληνικό Κράτος τον φόρο που του αναλογεί, εφόσον είχε «υψηλά» κέρδη την έκτακτη εισφορά, ενώ καλείται τώρα επιπροσθέτως να πληρώσει το χαράτσι της περαίωσης. Αυτονόητο είναι ότι πρέπει να έχει ξεπληρώσει προ πολλού τους εργαζόμενους στο έργο, τους προμηθευτές και υπεργολάβους του.
Αν γνώριζε η κ. Μέρκελ όλα αυτά, θα μας πετούσε αύριο κιόλας έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μια κι’ όλα αυτά μπορούν να συμβαίνουν μόνο σε τρελοκομείο και όχι σε ευνομούμενο Ευρωπαϊκό κράτος.
Την ίδια ώρα που συμβαίνουν αυτά, οι συνάδελφοι, εργολήπτες κατασκευαστές δημόσιων έργων, έχουν επιδοθεί σε αγώνα επιβίωσης, προσπαθώντας να αναλάβουν κάποιο έργο, προσφέροντας εκπτώσεις πέραν της ανθρώπινης λογικής. Οι εκπτώσεις έχουν φθάσει στο μεσοδιάστημα στο ασύλληπτο ύψος του 77% και αν συνεχισθεί αυτή η κατάσταση θα δούμε χειρότερα. Προφανώς είναι αδύνατον να κατασκευασθεί έργο, με αυτές τις εκπτώσεις και οι προσφέροντες απλά προσπαθούν να μεταθέσουν τον χρόνο της καταστροφής τους.
Ευυπόληπτοι κατασκευαστές εργολήπτες, μετατρέπονται από την μία μέρα στην άλλη σε αφερέγγυους επιχειρηματίες, επιταγές σφραγίζονται, εργαζόμενοι προχωρούν σε καταγγελίες και οι τράπεζες τους αρνούνται την χρηματοδότηση.
Ήδη από τα 1.200 εγγεγραμμένα μέλη του Συνδέσμου μας, το ένα τέταρτο 25% ανέστειλε την λειτουργία του εντός του 2010, ενώ από τα ενεργά μέλη, περίπου 900, το 90% είτε υπολειτουργεί, είτε έχει αναστείλει και αυτό την λειτουργία του, λόγω έλλειψης αντικειμένου και ρευστότητας.
Ιδιαίτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν οι Ανώνυμες Τεχνικές Εταιρίες, μέλη του Συνδέσμου, οι οποίες έχουν και τα υψηλότερα λειτουργικά έξοδα (μόνιμο επιστημονικό και εργατοτεχνικό προσωπικό, μηχανήματα κλπ). Ο καταστροφικός και ολιγοπωλειακός Ν2940/2001 (γνωστός ως νόμος Λαλιώτη, περί αναγκαστικής συγχωνεύσεως των εργοληπτικών εταιριών), έχει οδηγήσει τις Ανώνυμες Εταιρίες σε ένα κυνήγι τζίρου, προκειμένου να κρατήσουν το πτυχίο τους, που τις οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή. Ήδη οι περισσότερες «μεγάλες» Τεχνικές Εταιρίες της Βόρειας Ελλάδας, έχουν πτωχεύσει (βλ. Θεμελιοδομή, Αφοι Μεσοχωρίτη, Μεσάϊκος κ.α.), ενώ οι εναπομείνασες χαροπαλεύουν, ακροβατώντας σε τεντωμένο σχοινί, ενώ τα μεγαλύτερα δημόσια έργα, ακόμη και της Περιφέρειας, έγιναν αποκλειστικό προνόμιο τριών ολιγοπωλειακών ομίλων (Ελλάκτωρ, J&P, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ) Το 18,5% των Ανωνύμων Τεχνικών Εταιριών έχουν βάλλει λουκέτο από το 2004 έως το 2010, ενώ εντός του 2011 αναμένεται χιονοστιβάδα λουκέτων.
Τα ελάχιστα που μπορεί να πράξει η Πολιτεία, άμεσα, για τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους σε αυτές είναι:
Ο Υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, πρέπει να πάψει να αντιμετωπίζει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ως μία επιπλέον ενοχλητική κρατική δαπάνη. Το ΠΔΕ είναι αναπτυξιακό εργαλείο και συγκρατεί την ανεργία.
Το ΠΔΕ παρά τις περικοπές που έχει δεχθεί (από 10,3 δις σε 8,5 δις αυτή τη στιγμή, εκτελεσμένα τα 6,04 δις), πρέπει να χρηματοδοτηθεί άμεσα (Θησέας, ΟΤΑ, Σχολική Στέγη, ΟΣΚ, Υπουργεία κλπ) ώστε να αποφευχθεί η κατάρρευση του κλάδου των κατασκευών, η πτώχευση εκατοντάδων επιχειρήσεων και η μαζική ανεργία των εργαζομένων στις κατασκευές.
Οι υποχρεώσεις των αναδόχων προς το Δημόσιο (εφορία, ΙΚΑ, κλπ), πρέπει να συμψηφισθούν ΑΜΕΣΑ με τις ανεξόφλητες απαιτήσεις από εκτελεσμένες εργασίες.
Η έκδοση του «Τιμολογίου Έργου», για τις εκτελεσμένες – πιστοποιημένες εργασίες, πρέπει να γίνεται κατά το χρόνο είσπραξης και όχι προγενέστερα, όπως τώρα, ώστε να μην καλούνται οι ανάδοχοι να πληρώνουν φόρους και περαιώσεις για μη εισπραχθέντα ποσά.
Ο Υπουργός Ανάπτυξης, Μιχάλης Χρυσοχοίδης, πρέπει να βρει τον τρόπο, αύριο κι’ όλας οι τράπεζες να προεξοφλούν τους ανεξόφλητους λογαριασμούς από έργα του Δημοσίου, χωρίς άλλη πρόσθετη εγγύηση, ώστε να εξασφαλισθεί η ελάχιστη απαιτούμενη ρευστότητα των επιχειρήσεων. Είναι απίστευτο οι τράπεζες να θεωρούν τον εγγυητή τους, δηλαδή το δημόσιο, αφερέγγυο, και να απαιτούν άλλες «τοκογλυφικές» εξασφαλίσεις.
Ο Υπουργός ΥΠΟΜΕΔΙ, Δημήτρης Ρέππας, πρέπει να κλείσει τα αυτιά του στις σειρήνες των κατασκευαστικών μεγαλοεργολαβικών ολιγοπωλίων που επιζητούν με το νέο νόμο πλαίσιο για τα δημόσια έργα, την κεφαλή των μικρομεσαίων «επί πίνακι». Με το νέο νομοσχέδιο για τα δημόσια έργα πρέπει να προβλεφθούν άμεσα:
Άμεση αναστολή του καταστροφικού και ολιγοπωλειακού Ν2940/2001 (γνωστού ως νόμου Λαλιώτη, περί αναγκαστικής συγχωνεύσεως των εργοληπτικών εταιριών), που δημιούργησε και τρέφει τα ολιγοπώλια των ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ & J&P και τις θυγατρικές τους, εις βάρος όλων των άλλων κατασκευαστικών επιχειρήσεων.
Άμεση λήψη μέτρων για τις παράλογες εκπτώσεις, εφαρμογή «πλαφόν εγγυήσεων καλής εκτέλεσης», ώστε να περιορισθούν, αύριο κιόλας οι εκπτώσεις,
Άμεση κατοχύρωση της «πιστοποιημένης υπεργολαβίας», ώστε να απασχολούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της περιφέρειας στα μεγάλα έργα.
Άμεση κατάργηση των πρόσθετων εγγυήσεων «Σουφλιά», που κατέστρεψαν τις τεχνικές επιχειρήσεις και τις κατέστησαν έρμαια των «τοκογλύφων».
Αυτά είναι τα ελάχιστα που πρέπει να κάνει η Ελληνική Πολιτεία «αύριο», προκειμένου να συνεχίσει την λειτουργία του ο κλάδος που έχει χαρακτηρισθεί ως η «ατμομηχανή» της οικονομίας, δηλαδή οι κατασκευές, που έχει φθάσει να συμμετέχει στο ΑΕΠ με το «ντροπιαστικό» 3,7% (έναντι 5,3% το 2000), που χάνει όγκο εργασιών με ρυθμό 25% κατ’ έτος, και που οι θέσεις εργασίας μειώνονται με ρυθμό 34.000 ανά έτος (ΕΛΣΤΑΤ), ενώ οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις των κατασκευαστικών επιχειρήσεων προς τις τράπεζες έχουν ξεπεράσει τα 3,8 δισ. Ευρώ.
Οι εργολήπτες είναι σε απόγνωση και απευθύνονται στον πρωθυπουργό της χώρας Γιώργο Παπανδρέου « κάντε κάτι, καταστρεφόμαστε».

Δεν υπάρχουν σχόλια: